Wat merk ik

Soms gaat het even mis in de samenwerking tussen alle spieren die nodig zijn om een klank te produceren. Het woord zit wel in het hoofd, maar de seintjes gaan niet snel genoeg naar de nodige spieren om het op de juiste manier uit te spreken. De klank blijft even hangen, wordt herhaald, of het valt gewoon even helemaal stil.

Stotteren dus.

Sommige kinderen maken bewegingen met het stotteren om een woord ‘eruit te duwen’, terwijl andere kinderen gewoon geen moeilijke woorden meer gebruiken of veel twijfelen. Emoties en vermoeidheid kunnen het stotteren (tijdelijk) verergeren.

Mogelijke oorzaken

In sommige gevallen treedt het stotteren in de peuter- of kleutertijd op en verdwijnt het ook vanzelf weer. En soms verdwijnt het stotteren simpelweg niet. De hersenen van kinderen die blijven stotteren werken net wat anders dan die van kinderen die niet stotteren. Dit is niet altijd iets wat door de jaren heen ontstaan is: voor veel kinderen zit het in de genen. Voor andere kinderen kan het stotteren veroorzaakt worden door gebeurtenissen die voor veel stress of grote emoties hebben gezorgd zoals pesten, traumatiserende ervaringen of een grote verhuizing.

Hoe langer er met stotteren geworsteld wordt, hoe lastiger het wordt. Na verloop van tijd kan het stotteren zelfs uitgelokt worden of verergeren door triggers als twijfel, onzekerheid of stress.

Wist je dat: kinderen niet stotteren wanneer ze tegen een baby of huisdier praten, alleen in de kamer zijn of zingen? Stotteren staat of valt met de ontspanning die ervaren wordt. 

Het is in deze situaties dat de hulp van een logopedist een grote rol kan spelen. De logopedist kan je antwoord geven op alle twijfels. Is interventie al nodig, of wachten we het nog even af? Monitoren we de situatie op afstand, of gaan we direct over tot behandeling?

Welke actie er ook genomen wordt, heel veel kinderen herstellen, met hulp, van het stotteren.

Behandeling

Als de logopedist behandeling adviseert, zijn er voor kinderen tot 6 jaar twee verschillende behandelmethoden: Restart-DCM en Lidcombe.

Restart-DCM: verwachtingen verlagen en mogelijkheden vergrotenCollapse

Restart-DCM (Demand Capacity Method) is een methode die op basis van wetenschappelijk onderzoek ontwikkeld is. De focus van dit onderzoek lag specifiek op het vinden van de meest effectieve behandeling van jonge, stotterende kinderen.

Wat deze behandelmethode uniek maakt, is de sterke samenwerking tussen ouder, kind en logopedist. Je gaat namelijk samen met de logopedist aan de slag om verwachtingen (Demands) te verlagen, en mogelijkheden (Capacities) te vergroten. Dit gaat niet alleen om de verwachten van het kind, maar ook van de ouders en de omgeving.

Verwachtingen verlagen

In deze stap gaan ouders (en kind) samen met de logopedist aan de slag om de verwachtingen te verlagen. Hoe lager de verwachtingen, hoe minder stress en (emotionele) druk er ervaren wordt. Dit gaat niet alleen om bewuste verwachtingen, maar ook zeker de onbewuste verwachtingen. Als ouder verwacht je wellicht dat je kind duidelijk en verstaanbaar kan spreken. Op school wordt wellicht verwacht dat je kind op snel tempo antwoord geeft, en wellicht heeft je kind ook zelf bepaalde ideeën over hoe hij zou moeten praten.

Mogelijkheden vergroten

In dit onderdeel van de methode gaan we op zoek naar álle vaardigheden en vermogens van het kind om vloeiend te kunnen spreken. Niet alleen om het spraakmechanisme te gebruiken, maar ook om bepaalde woorden te kiezen en zinnen op een specifieke manier op te bouwen. Alles om mogelijkheden te vinden zodat je kind zich op zo’n manier uit kan drukken dat de ander hem begrijpt.

De juiste balans vinden

Hoe meer mogelijkheden er zijn, en hoe lager de verwachtingen zijn, hoe groter de kans op stotter-vrije zinnen. Aan de startstreep van deze behandeling is de kans groot dat er enige disbalans is tussen de mogelijkheden en verwachtingen: al dan niet onbewust. De taak aan de logopedist is het herstellen van deze balans, zodat er vaker en makkelijker vloeiend gesproken kan worden.

Deze therapievorm wordt samen met ouders aan het kind gegeven: de ouders vormen in deze methode een ontzettend belangrijke schakel!

LidcombeCollapse

De Lidcombe methode is een gedragstherapeutische behandeling gebaseerd op operante conditionering. Of in andere woorden: het belonen van dingen die we vaker willen zien of horen. Een hardwerkende medewerker die maandelijks beloond wordt met een bonus, wordt op deze manier gemotiveerd om het harde werken aan te houden.

Samenwerking kind en ouders centraal

De Lidcombe methode is ontwikkeld en onderzocht bij het Australian Stuttering Research Centre aan de Universiteit van Sydney. Ook bij de Lidcombe methode staat de samenwerking tussen logopedist, ouders en kind centraal. De focus bij deze methode ligt daarentegen op het bekrachtigen van het spreken van vloeiende taal. Tijdens de behandelingen, maar ook thuis, geef je als ouder directe, positieve, verbale feedback op de spraak van je kind. Geen zorgen: de logopedist vertelt je precies op welke manier dit het meest effectief is.

In het begin wordt deze positieve feedback vooral gegeven wanneer je kind zonder stotteren spreekt, maar op een later moment ook wanneer je kind mét stotteren spreekt.

Positieve en effectieve feedback

Het idee achter deze methode is dat je kind positieve en effectieve feedback krijgt op het spreken, maar ook dat je als ouder leert het stotteren dagelijks te meten op een schaal van 0 tot 9 (geen stotteren tot zeer ernstig stotteren). Iedere week worden deze meetschalen samen met de logopedist besproken om te kijken hoeveel vooruitgang er geboekt wordt.