Begrijpend lezen: om al deze redenen is het stiekem best lastig!

In mei 2023 zijn de resultaten van PIRLS 2021 gepresenteerd, waarin de leesvaardigheid van tienjarigen/leerlingen in groep 6 gemeten wordt. Hieruit blijkt dat leesmotivatie afneemt, maar óók dat kinderen in Nederland minder goed lezen in vergelijking met andere westerse landen.

Wist je dat problemen met lezen het meest voorkomen in groep 3? Even schrikken voor sommige ouders. Wat als mijn kind dyslexie of een leesstoornis heeft, of moeite blijft houden met het lezen? Gelukkig is die angst in veel gevallen voorbarig. Er zijn best wel wat kinderen die in groep 3 tegen problemen aanlopen met het leren lezen. Sterker nog: zo’n 15% van de kinderen kan het normale tempo in groep 3 nog niet helemaal bijhouden.

 

Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen tempo, en dat betekent dat niet alle kinderen van een groep 3 in dezelfde ontwikkelingsfase zitten. Sommige kinderen hebben zich op andere vlakken sneller ontwikkeld, en hebben nog wat tijd nodig om toe te zijn aan het leren lezen en schrijven. Met wat extra hulp kunnen ze dan vaak vanzelf al snel weer aanhaken met de rest van de klas. Leren lezen is dan ook geen gemakkelijke taak!

 

Waar komen problemen met begrijpend lezen vandaan?

De meeste kinderen krijgen het leren lezen vroeg of laat onder de knie. Maar wist je dat ruim 30% van alle basisschool kinderen in Nederland moeite blijft houden met het begrijpend lezen? De meest voorkomende oorzaken zijn moeite met lezen, een kleine woordenschat, beperkte algemene kennis of het lastig vinden om hoofdzaken en bijzaken te onderscheiden.

 

We geven je hier wat meer informatie over de mogelijke oorzaken van de problemen met begrijpend lezen. Hoe meer jij als ouder begrijpt, hoe beter je jouw kind samen met de logopedist kunt helpen!

 

1. Problemen met het lezen

Probeer het begrijpend lezen eens mondeling te oefenen. Kan je kind vragen wél beantwoorden wanneer je een verhaal voorleest? Dan kan het probleem bij het leesvermogen liggen. Als het ontcijferen van woorden nog moeite kost blijft er natuurlijk maar weinig aandacht over voor het begrijpen van het verhaal!

 

2. Beperkte woordenschat

Om een vraag goed te kunnen beantwoorden moet je de vraag kunnen begrijpen én de juiste woorden hebben om het antwoord te kunnen geven. Als je kind het lastig vindt om een vraag te beantwoorden, denk dan even na over de woorden die nodig zijn om de vraag goed te kunnen beantwoorden. Het zou zelfs kunnen zijn dat je kind de vraag een paar weken later, na het lezen van wat andere boeken, wél kan beantwoorden. Lezen is voor oudere kinderen namelijk één van de meest belangrijke manieren om nieuwe woorden te leren!

 

Extra tip: gaat het lezen lastig en blijft de woordenschat hierdoor beperkt? Dan zijn luisterboeken een mooi alternatief om je kind toch in aanraking te laten komen met nieuwe woorden.

 

3. Beperkte algemene kennis

Als jij een tekst moet lezen over de werking van atomen, dan kan het zomaar zijn dat het lezen erg lastig gaat. Niet alleen krijg je te maken met een beperkte woordenschat op dat gebied, maar ook beperkte algemene kennis. Dit is precies hetzelfde voor je kind. Het kan goed zijn dat teksten over bepaalde onderwerpen vlot verlopen, en dat teksten over andere onderwerpen juist heel lastig lijken te zijn.

 

Een stukje algemene kennis is op alle vlakken fijn, en gelukkig is die algemene kennis vrij gemakkelijk op te doen. Een museumbezoek, Klokhuis of het Jeugdjournaal zijn allemaal opties om op een leuke manier algemene kennis op te doen én een breder scala aan interesses te stimuleren!

 

4. Oppervlakkig lezen

Vliegt je kind als een razende door de tekst heen, maar heeft hij naderhand geen idee wat hij gelezen heeft? Dan kan het zijn dat hij oppervlakkig leest. Je kunt een oppervlakkige lezer vaak herkennen wanneer hij voorleest. Komt er geen reactie op eigen foutjes en komen er maar weinig vragen over moeilijke woorden in de tekst? Dan kan het zomaar zijn dat je met een oppervlakkige lezer te maken hebt.

 

Een stukje bewustwording kan hier een groot verschil maken. Stop maar eens wat gekke woorden in een tekst en maak je kind hier bewust van wanneer hij er klakkeloos overheen leest. Zo houd je het leuk (en misschien zelfs wel heel erg grappig) én creëer je op hetzelfde moment een stukje bewustwording.

 

Begrijpend lezen is nu eenmaal best lastig

Ieder kind is anders en voor ieder kind kan de oorzaak voor de problematiek met begrijpend lezen ergens anders liggen. Je kind moet begrippen als alinea’s, leestekens en kopjes begrijpen, hoofd- en bijzaak kunnen onderscheiden, logisch nadenken én tussen de regels door het grote thema kunnen ontdekken. Het vraagt om best wat denkvermogen!

Omdat begrijpend lezen en het ontdekken van de mogelijke oorzaken zo complex is, brengt de logopedist niet alleen het lezen in kaart. Ook een deel van de taalontwikkeling, zoals de woordenschat en het begrijpend luisteren worden onderzocht. Zo komt de logopedist steeds een stapje dichter bij de mogelijke oorzaak (of oorzaken) van de problemen met het begrijpend lezen.

 

Wanneer de mogelijke oorzaken gevonden zijn, wordt er in samenspraak met ouders en school gekeken hoe het begrijpend lezen het best geoefend kan worden.

Neem contact op via info@connectlogopedie.nl of 038-4202010.